Hakenwisselingen in de muziek: het is de minst favoriete bezigheid van menig harpist.

Je moet een onmuzikale handeling doen die ook nog eens niet te horen mag zijn! Maar hoe belangrijk is het om dat goed en secuur te doen.

In een eerder artikel las je over hoe je dat het meest effectief kunt doen en hier volgen nog wat algemene tips & tricks om het allemaal zo soepel mogelijk te laten verlopen. Lees: onhoorbaar dus!

Klinkt als een open deur...is écht waar!

Je schrijft ze PRECIES waar je ze doet. Doe je ze eerder/later? Schrijf ze dan ook eerder/later in je muziek. Onbewust reageer je op wat je ziet en als je haken verkeerd in je muziek staan, raak jij al gauw in verwarring.

Soms kan het niet anders...maar schrijf de hakenwisselingen zoveel mogelijk op een plek waar je ook in de muziek kan ervaren dat ze er zijn.

Op die manier ervaar je altijd het verband tussen wat je technisch doet (een haak wisselen) en de kruis of mol die je in de muziek leest.

Bij gecompliceerde muziek lukt dat niet altijd en is het juist makkelijk om sommige haken er al heel vroeg (vanaf het begin) in te zetten. Doe dat dan heel bewust, zodat je er 'onderweg' geen last meer van hebt.

Net zoals ik pedaalharpisten aanraad de pedalen met blauw potlood in de muziek te schrijven, geldt dat voor hakenwisselingen net zo.

Gebruik een heldere, duidelijk andere kleur dan je grijze potlood of de zwarte muzieknoten. Dat valt lekker op en daar reageer je snel op.

Bovendien automatiseer je daarmee je brein: blauw = haak/pedaal.

Het kan gewoon niets anders zijn!

Het mag natuurlijk ook rood zijn...of roze.

Gebruik je de gedrukte hakenwisselingen? Gebruik dan altijd een highlighter zodat ze duidelijk naar voren komen als je speelt.

Daarmee bedoel ik: schrijf op bepaalde plekken de stand van je haken op dát moment in de muziek. 

Dat kost zeker in het begin altijd veel tijd om uit te zoeken, maar het voorkomt maandenlang iedere keer weer opnieuw uitzoeken!

Bovendien is het handig omdat je niet steeds vanaf het begin hoeft te beginnen met studeren.

Maar....hoe doe je dat?

Belangrijkst: Zoek logische plekken in de muziek om op te starten. Kijk daarbij ook naar een snel vindbare en realiseerbare hakentoestand.

Begin bijvoorbeeld op een plek waar de haken in de basistoonsoort staan vlak voor je haken gaat wisselen.

Schrijf het dan bijvoorbeeld zo (bij de 4e regel en op de 2e blz) op:

Met het herstellingsteken bedoel ik: de haken staan in de basisstand (C-groot) + verschillende kruizen en mollen.

Dit stuk staat toevallig in C groot. Maar heb je bijvoorbeeld een stuk in Bes: Dan zet ik in plaats van dat herstellingsteken: 2b (mollen dus) + evt. diverse andere kruizen/mollen.

Staat het stuk in G? Schrijf ik 1# + evt. diverse andere kruizen/mollen.

En ja...

• Het klopt dat het opschrijven van die hakentoestand best veel plaats kost, dus schrijf het altijd zorgvuldig op daar waar er genoeg ruimte is.
• Het klopt dat je inderdaad wel wat moeten weten van de toonladderleer...maar veel eerder begin je ook niet met ingewikkelde hakenwisselingen, toch?

Het wisselen van de haken is, zoals al eerder gezegd, een onmuzikale handeling.

Daardoor raak je gauw 'van de wijs' om maar eens in muziektermen te spreken.

De gouden tip: Máák er muziek van!

Zet je haken zoveel mogelijk ritmisch omhoog of omlaag: maak ze zoveel mogelijk (want het kan echt niet altijd) onderdeel van de muziek.

Heb je een rust in de LH? Gebruik die rust voor je haak alsof je wél een noot moet spelen.

Heb je 4 tellen rust? Verzet je haken dan precies ritmisch op de 1e , 2e, 3e of 4e tel.

Op die manier raak je nooit 'uit de muziek' en worden die hakenwisselingen een logisch onderdeel van de muziek.

Dat automatiseert een stuk sneller!

Moet je vaak haken wisselen en wil je ze snel kunnen vinden tijdens het spelen op de harp?

Maak dan gebruik van kleine gekleurde elastiekjes die je om de haak heen wikkelt.

Een paar jaar geleden had je de loom-elastiekjes die daar super voor werken. Ik heb er nog een heel etui vol van gelukkig...maar er zijn ook 'officiële' van Dusty Strings te koop bij bijvoorbeeld De Zingende Snaar.

Leuk als je me laat weten wat je van dit artikel vindt!